كتابشناسي اربعين
اربعین حسینی روز ۲۰ ماه صفر و چهلمین روز واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) است. مشهور است که اسیران کربلا روز ۲۰ ماه صفر سال ۶۱ ه.ق در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین(ع) به کربلاآمدهاند. اربعین در فرهنگ شیعی جایگاه بسیار والا و ارزش مندی دارد، زیرا خاطرات و حوادث روز عاشورا در این روز زنده شده و به نوعی نقطه عطفی در تاریخ اسلام و تشیع گردیده است. در حدیثی از امام حسن عسکری)ع) پنج نشانه برای مؤمن شمرده شده است. یکی از این پنج نشانه زیارت اربعین است[1]. هم چنین زیارت نامهای برای روز اربعین از امام صادق)ع) نقل شده است[2] .شیخ عباس قمی این زیارت نامه را در مفاتیح الجنان در باب سوم بعد از زیارت عاشورا غیر معروفه، با عنوان زیارت اربعین نقل کرده است.
آن چه در ادامه می آید، بخشی از منابع و آثاری است که در موضوع اربعین نگاشته شده است.
یادآوری می شود، معرفی این آثار و منابع به معنی تایید محتوای آنها نمی باشد.
۱. آه از غروب فراق: نجواي خاموش جابر با مولايش حسين (ع)/ سعيد مقدس.- تهران: مکيال، ۱۳۸۱.
۲. اربعین/ رسول جعفریان؛ تهیه شده در معاونت امور فرهنگی، مدیریت آموزش.- تهران: نشر مشعر، ۱۳۹۰
۳. اربعين/ علي دژاکام.- تهران: مجمع جهاني اهل بيت عليهم السلام(بنیاد عاشورا)، ۱۳۹۴.
۴. الاربعین الحسینیة/ تالیف محمد اشراقی معروف به ارباب .- تهران: سازمان اوقاف و امور خیریه، انتشارات اسوه، ۱۳۷۹.
۵. اربعین حسینی: پژوهشی در بازگشت اهل بیت علیهمالسلام از شام به کربلا/ محمدامین پورامینی؛ با مقدمه معرفت.- قم: حسین(ع)، ۱۳۸۲.
۶. اربعین در فرهنگ شیعه/ تالیف سید محمدمحسن حسینیطهرانی.- تهران: مکتب وحی، ۱۳۹۵.
۷. اربعین و چهل درس از کاروان آزادی آفرین کربلا/ مرتضی مهدوییگانه.- تهران: جمهوری، ۱۳۸۷.
۸. از عاشورا تا اربعین/ تالیف حشمتالله قنبری همدانی .- تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بینالملل، ۱۳۹۴.
۹. با زائران اربعین حسینی/ سیدجواد محمودی.- تهران: گلستان کوثر، ۱۳۹۴.
۱۰. پیاده آمدهام/ عکس سیداحسان باقری، علی حیاتی؛ گردآوری و بازنویسی متن محمد کرمزاده، سیداحسان باقری.- تهران: شرکت انتشارات سوره مهر، ۱۳۹۳.
۱۱. تحقيق درباره اول اربعين حضرت سيدالشهداء (ع)/ تاليف محمدعلي قاضي طباطبائي.- تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۸۳.
۱۲. توشه اربعین: قطرهای از دریای معرفت حسین علیهالسلام: شرحی بر زیارت اربعین/تالیف سیدمجتبی حسینی.- تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۵.
۱۳. ثارالله؛ خون حسین علیهالسلام در رگهای اسلام/ تالیف حسین عندلیب همدانی.- قم: مسجد مقدس جمکران، ۱۳۹۲.
۱۴. الخبر الیقین فی رجوع السبایا لزیارة الاربعین: تاریخیا و فقهیا/ تالیف حسن البدوی.- بیروت، دار الولاء، ۲۰۱۳م.
۱۵. درس نامه اربعين/ مجيد جعفرپور.- قم: بيت الاحزان، ۱۳۹۰.
۱۶. ره توشه راهیان نور: متون علمی- آموزشی مبلغان ویژهی اربعین حسینی ۱۴۳۷ ه.ق - ۱۳۹۴ ه.ش./ تهیه و تدوین دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، معاونت فرهنگی و تبلیغی، گروه تامین منابع.- قم : موسسه بوستان کتاب، ۱۳۹۴.
۱۷. ریاض العارفین فی زیارة الاربعین/ عادل علوی.- قم: موسسه اسلامی تبلیغ و ارشاد، ۱۴۳۱ق.= ۱۳۸۹.
۱۸. زیارت اربعین آینه عرفان و آیت ایمان/ با تبیانی از محمدحسن احمدیفقیه.- قم: آیات بینات، ۱۴۳۰ق.
۱۹. سفری از عاشورا تا اربعین: به ضمیمه شرح زیارتهای عاشورا و اربعین/ عبدالله مستحسن.- قم: مشهور، ۱۳۹۳.
۲۰. فرهنگ نامهی اربعین امام حسین علیهالسلام/ سید محمود هاشمیدهسرخی، محمد جعفریپور؛ مجری طرح موسسهی فرهنگی قرآن و عترت «ندای کلام هادی».- اصفهان: آشیانه برتر، ۱۳۹۵.
۲۱. فضل زیارة الامام الحسین علیهالسلام یوم الاربعین/ لمولفه محمدعلی النورائی یگانه الغروی القمی.- قم: اثر قلم، ۱۳۹۲.
۲۲. الفلسفة زیارة الاربعین: یتناول هذاالکراس العناوین التالیة …/ اعداد عدنان الساعدی.- قم: بزم قلم، ۱۳۹۲.
۲۳. مجموعه آفتابگردان. ج.19. اولین زائر : جناب جابر بن عبدالله انصاره (ره)/ نگارش مهدی وحیدی صدر؛ تصویرگر فرشته منعمی.- قم: مجمع جهانی اهل بیت (ع)، 1385.
۲۴. مجموعه مقالات اربعين/ تدوين جمعي از نويسندگان؛ پژوهشکده حج و زيارت.- تهران: مشعر، ۱۳۹۴.
۲۵. مجموعه مقالات در زمينه عاشورا، اربعين و نوروز/ محمدفاضل استرآبادي.- قم: انتشارات شيعه شناسي، ۱۳۹۲.
۲۶. مجموعه مقالات اربعین حسینی (ع)/مولف جمعی از نویسندگان.- قم : مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی صلی الله علیه و آله، ۱۳۹۴.
۲۷. مدنیت، عقلانیت، معنویت در بستر اربعین / پدیدآورنده مسعود معینیپور؛ [به سفارش] انتشارات سوره مهر(وابسته به حوزه هنری)، پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی.- تهران: شرکت انتشارات سوره مهر، ۱۳۹۴.
۲۸. مسیر السبایا و یوم الاربعین ویلیه اربعین الحسین فی الادب القریض والشعبی/ محمود الشریفی.- قم: باقیات: مکتبه فدک، ۱۴۲۸ق
۲۹. مسیرة الاربعین الحسینیة/ علی حسین الخباز.- کربلاء، العتبة العباسیة المقدسة، قسم الشؤون الفکریة، ۲۰۱۲م.
۳۰. مسیر راه بهشت: راهنمای پیادهروی زائران اربعین حسینی/ گردآورندگان علیرضا صناعی فرید،عباس مقدم.- تهران: کتاب یار مهربان، ۱۳۹۵.
۳۱. مصائب حضرت زینب(ع)، از واقعه کربلا تا اربعین/ تالیف مقصود باقری.- تبریز: سالار، ۱۳۷۹.
۳۲. من کربلاء الي دمشق: رحلة سبايا آل بيت المصطفي (س) ۶۱ ه. ۶۸۰م شواهد تاريخية/ محمد عبدالغني ادريس السعيدي (محمد المعلم).- بغداد: دار الاضواء، ۱۳۹۳ = ۱۴۳۵ق.
۳۳. همراه با آل علي (ع) (از عاشورا تا اربعين)/ حشمتالله قنبري همداني؛ [براي] سازمان تبليغات اسلامي، ستاد برگزاري برنامههاي فرهنگي – تبليغي سال حضرت اميرالمومنين علي (ع).- تهران: اميرکبير، ۱۳۷۹.
۳۴. یا اهل العالم: پیادهروی میلیونی اربعین حسینی از دریچه دوربین/عکس سیداحسان باقری، علی حیاتی؛ گردآوری و بازنویسی متن محمد کرمزاده.- تهران: بیان معنوی، ۱۳۹۱.
۳۵. يوم الاربعين عند الحسين عليهالسلام/ عبدالرزاق مقرم.- مطبعة القضاء، مخزن الاميني، 1377ق.
پایان نامه و طرح پژوهشی
1. آئین سوگواری اربعین و بیست و هشت صفر(در سبزوار- بروجن – کهنوج – بروجرد- خمین و فریدن).- سیما سپهری و میترا فتحی.- تهران : صدا و سیما، 1375.
2. ارائه ساختار مناسب مستند دینی – آئینی با مطالعه موردی اربعین حسینی در عراق .- حسن امامی .- استاد راهنما علی اصغر غلامرضایی؛ استاد مشاور محمود اربابی .- کارشناسی ارشد (دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)؛ 1392.
3. بررسی سیمای امام حسین(ع) در زیارت أربعین.- نگارش اشکان جوانمرد؛ استاد راهنما علیرضا رادبین. کارشناسی ارشد (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی)؛ 1393.
4. مراسم ماه محرم کاشمر.- محمد مکاری .- تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375.
5. نگرشی بر مراسم سوگواری حسینی در شهر دامغان.- حمیدرضا حسنی.- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.